Dünyada şimdiye kadar en çok söylenmiş, halen de söylenmekte olan şarkı
hangisidir diye sorulsa hemen akla gelmeyebilir. Bu şarkı herkes tarafından çok
tanıdık, müziği ezbere bilinen bir şarkıdır. 'İyi ki doğdun -isim-' veya 'mutlu
yıllar sana' şeklinde söylenen doğum günü şarkısı.
Bu şarkı yaratılırken doğum günlerinde söyleneceği kimsenin aklına gelmemişti.
1893'de ABD'de, Kentucky'de öğretmen iki kız kardeşin, öğrencilerinin sabahları
söylemeleri için besteledikleri bu şarkının orijinal adı da 'Good Morning to All'
Kardeşlerden şarkının müziğini yapan Mildred Hill aynı zamanda kiliselerde
org, konserlerde piyano çalıyordu. Şarkının sözlerini ise Mildred'in dokuz yaş
küçük kız kardeşi Patty yazmıştı. Mildred 1916'da 57 yaşında öldükten birkaç yıl
sonra bestelediği şarkı 'Happy Birthday' (Mutlu doğum günü) adı altında
söylenmeye başlanacaktı.
Hill kardeşler şarkının telif haklarını 1893 yılında almışlardı. Ancak Robert
Coleman isimli biri, şarkının bestesini kullanarak sözlerini 'Happy birthday to
you' olarak değiştirdi. Şarkı zaman içinde o kadar yayıldı ki bestecileri bile
unutuldu.
Ne zaman şarkı doğum günü formatında Broadway'de, bir müzikalde
kullanılmaya başlandı, o güne kadar sesi çıkmayan üçüncü kardeş Jessica
mahkemeye başvurdu. Bestenin gerçekten kendilerine ait olduğunu ispat etti ve
şarkının tüm haklarına ailesinin sahip olmasını sağladı. Bundan böyle şarkının
ticari amaçla kullanıldığı her yerde Hill ailesine telif hakkı ödenmesi
gerekecekti. Bu haber tüm dünyayışok etti. Telefonla yarım milyon insana
doğum günlerinde melodiyi dinleten tanıtım ve pazarlama şirketleri bundan vazgeçtiler, müzikaller bu parçayı ya repertuarlarından çıkarttılar ya da şarkı
şeklinde değil de düz okuma veya şiir şeklinde söylettiler.
Onlar telif hakkı ödememek için yollar ararken Dr. Patty Hill, 78 yaşında, uzun
bir hastalıktan sonra ama şarkısının dünya çapında bir doğum günü adeti
olduğunu gördükten sonra öldü.
Günümüzde bu şarkının telif hakkı Warner/Chappel Müzik Şirketi'ne geçmiştir.
Ticari amaçla kullanıldığı her yerde şirkete ödeme yapma zorunluluğu vardır. Bu
miktarın yılda l milyon dolara yakın olduğu tahmin edilmektedir. Doğum günü
kutlayacakların bilgilerine sunulur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder